NAMA:
RUHAIZA BINTI ROSDING
NO. MATRIK:
2011526889
GROUP:
BMD2Cc
NAMA PENSYARAH:
USTAZ ABD. AZIZ BIN HARJIN
TARIKH HANTAR:
12 SEPTEMBER 2012
PENGENALAN
Perkahwinan dari segi bahasa ialah himpun atau cantum. Dari segi
istilah pula, perkahwinan membawa maksud akad yang menghalalkan persetubuhan
antara lelaki dan perempuan mengikut syarat-syarat tertentu. Perkahwinan adalah
sunnah Nabi S. A. W dan juga sunnah para rasul. Rasulullah S.A.W. bersabda
dengan maksudnya: ‘empat perkara dalam sunnah para rasul ialah pemalu, suka
berharum-haruman, bersiwak dan bernikah. ”(riwayat ahmad dan tarmizi). Sesiapa
yang menolak perkahwinan beertiia menolak sunnah Nabi SAW. Rasulullah juga
berbangga dengan bilangan umat yang ramai. Dalam perkahwinan terdapat beberapa
hukum. Hukum nikah terbahagi kepada lima(5) iaitu Sunat, Wajib, Haram, Makruh
dan Harus. Nikah disunatkan kepada seseorang itu apabila seseorang itu mampu
dari segi zahir dan batin, mempunyai keinginan untuk berkahwin tetapi ia masih
dapat mengawal diri daripada zina. Wajib pula, apabila seseorang itu mampu dari
segi zahir dan batin serta yakin tidak dapat menahan diri daripada berzina jika
ia tidak berkahwin, maka ia diwajibkan untuk berkahwin. Haram pula, apabila
seseorang itu yakin bahawa dirinya tidak mampu untuk melaksanakan kewajipan
kepada isterinya bahkan akan berlaku zalim, ia diharamkan untuk berkahwin
selagi tidak mampu untuk melaksanakan tanggungjawab. Makruh pula, apabila
seseorang yang tidak mempunyai keunginan untuk berkahwin kerana lemah syahwat,
berpenyakit, terlalu tua atau bimbang tidak dapat melaksankan tanggungjawab
dengan sempuna dan baik. Ap yang dikatakan harus berkahwin ialah seseorang yang
seimbang dalam perasaanya, jika ia tidak berkahwin ia tidak akan berzina dan
jika ia berkahwin tidak akan menzalimi isterinya dan dapat menjalankan
tanggungjawab dengan baik.
JENIS-JENIS PERKAHWINAN
Poligami, Poliandri dan Monogami merupakan jenis –jenis
perkahwinan yang terdapat dalam islam. Poligami adalah merupakan lelaki yang
berkahwin lebih daripada satu dalam satu masa. Hukum poligami terbahagi kepada
empat iaitu harus, sunat, makuh dan haram. harus merupakan hukum asal bagi
poligami. Poligami disunatkan apabila suami itu kuat nafsu, mampu berlaku adil
dan tidak memadai seorang isteri kerana isterinya uzur, berpenyakit dan tidak
mampu melahirkan zuriat. Poligami menjadi makruh apabila seseorang suami itu
berpoligami tiada keperluan dan tujuannya hanya untuk berseronok. Ia bertukar
menjadi haram berpoligami apabila suami yakin tidak mampu berpoligami atau tidak
mampu berlaku adil serta tidak mampu memberi nafkah. Hikmah berpoligami ialah
untuk menjaga maruah diridaripada melakukan maksiat serta dapat mengurangkan
masalah sosial dalam masyarakat. Ia juga mampu membantu membela kehidupan para
ibu tunggal. Selain itu ia juga dapat mengurangkan bilangan perempuan yang
tidak berkahwin dan dapat mengembangkan ajaran Islam melalui penghayatan agama.
Poliandri pula bermaksud perkahwinan yang berlaku antara seorang perempuan
berkahwin dengan beberapa orang lelaki. Ini merupakan konsep yang songsang dari
poligami. ia juga diharamkan dalam islam kerana perempuan tidak boleh berkahwin
lebih seorang dalam satu masa. Monogami pula bermaksud cara perkahwinan tunggal
iaitu perkahwinan antara seorang lelaki dengan seorang perempuan sahaja.
Monogami merupakan perkahwinan seorang lelaki dengan seorang perempuan sahaja
dalam tempoh masa yang panjang. Konsep monogami adalah konsep yang di idamkan
oleh para wanita diluar sana. Ini kerana tidak ramai para wanita diluar sana
ingin hidup berpoligami.
RUKUN DAN SYARAT SAH NIKAH
Rukun perkahwinan terbahagi kepada lima iaitu suami, isteri, wali,
saksi dan sighoh. Dalam perkahwinan juga terdapat syarat-syarat sah nikah
seseorang itu.
BAHAGIAN WALI
Dalam perkahwinan terdapat
empat jenis wali iaitu wali mujbir, wali aqrab, wali ab’ad dan wali hakim.
1. Wali Mujbir= Wali mujbir
ialah wali yang berhak mengahwinkan anak gadisnya tanpa perlu meminta
persetujuan atau izin iaitu Bapa dan Datuk.
2. Wali Aqrab= Wali yang
hamper dengan perempuan yang akan berkahwin seperti Bapa, Datuk, dan Saudara
lelaki.
3. Wali Ab’ad= Wali yang
mempunyai hubungan yang jauh dengan perempuan yang akan berkahwin seperti
selain daripada Bapa, Datuk dan Saudara lelaki.
4. Wali hakim= Sultan atau
orang yang dilantik oleh sultan seperti qadi. Wali haki boleh digunakan apabila
perempuan yang akan berkahwin tidak mempunyai seorang pun wali-wali yang
diatas.
KONSEP MELIHAT DAN MEMINANG
Konsep melihat adalah harus. Tujuan melihat adalah supaya pihak lelaki
berpuas hati dengan pilihan yang di buat dan tidak akan timbul penyesalan di
kemudian hari. Melihat juga bertujuan supaya dapat menjamin kebahagiaan rumah
tangga. Meminang pula bermaksud menzahirkan keinginan untuk berkahwin daripada
seorang lelaki kepada seorang perempuan atau kepada walinya sama ada secara
langsung atau melalui perantaraan orang lain. Hukum meminang adalah harus dan
haram jika meminang tunangan orang lain. Bertunang bukannya bermaksud
berkahwin. Ramai orang menganggap bahawa apabila bertunang halallah perhubungan
mereka, tetapi sebenarnya salah di sisi agama, bertunang Cuma mengikat hubungan
antara seseorang lelaki dan perempuan sebelum mereka di ijab kabulkan. Dalam
konsep bertunang terdapat juga batas pergaulan-pergaulan yang perlu dielakkan
seperti mereka haram berdua-duaan sebelum akad nikah, hubungan mereka juga sama
seperti ajnabi iaitu bukan mahram.
GOLONGAN PEREMPUAN YANG HARAM DIKAHWINI
Dalam perkahwinan juga, terdapat juga golongan perempuan yang
haram dikahwini. golongan perempuan yang haram dikahwini terbahagi kepada dua
iaitu perempuan yang haram di kahwini selama-lamanya dan perempuan yang haram
dikahwini sementara. Perempuan yang haram di kahwini selama-lamanya terbahagi
kepada beberapa ciri iaitu(1) haram sebab nasab atau keturunannya seperti ibu,
nenenk, anak, cucu perempuan, saudara perempuan dan anak saudara perempuan
serta emak saudara sebelah ibu dan bapa. (2) haram sebab persemendaan seperti
ibu tiri, nenek tiri sebelah ibu atau bapa, menantu perempuan dan isteri kepada
cucu lelaki, setaibu mertua dan anak tiri yang ibunya telah disetubuhi. (3)
haram disebabkan susuan seperti ibu yang menyusu sehingga ke atas. Saudara
perempuan dan anak perempuan kepada saudara perempuan susuan.
Ciri-ciri Perempuan yang haram sementara dikahwini ialah
mengumpul kedua-dua wanita yang bersaudara pada suatu masa sama ada kerana
nasab atau susuan. Mengumpul isteri dengan emak saudara dengan anak saudara
atau cucunya. Berkahwin dengan perempuan musyrik iaitu bukan ahli kitab kecuali
setelah perempuan itu berhijrah ke agama islam. Selain itu, perempuan yang
telah berkahwin dan mempunyai suami kecuali setelah bercerai dan tamat tempoh
idannya. Cirri terakhir ialah perempuan yang telah di talak tiga kecuali dia
berkahwin dengan lelaki lain, melakukan persetubuhan, bercerai dan tamat tempoh
idah. Tidak sah bagi perempuan yang berkahwin dengan konsep cina buta, kerana
konsep ini tidak ada dalam agama islam. Hikmat larangan berkahwin
selama-lamanya atau sementara ialah untuk mengelak daripada melakukan maksiat,
ia juga dapat memelihara maruah dan akhlak manusia serta dapat menjaga hubungan
silaturrahim sesama manusia dan dapat memelihara nasab kesucian, disamping itu
ia dapat mengelakkan permusuhan dan dendam di antara kaum kerabat.
MAHAR
Mahar ialah pemberian wajib daripada suami kepada isteri dengan
sebab akad nikah atau biasanya juga disebut sebagai maskawin. Hukum mahar ialah
wajib ke atas suami selepas akad nikah. Mahar tidak ditentukan kadarnya,
asalkan ianya berupa harta. Mahar juga diberikan mengikut kadar kemampuan suami
sebaik-baiknya mahar yang sederhana supaya melahirkan rasa riak kepada pihak
perempuan. mahar yang sebaik-baiknya harus dalam bentun manfaat seperti rumah,
mengajar ilmu dan al-quran. Dalam hukum islam, mahar terbahagi kepada dua
bahagian iaitu mahar musamma dan mahar mitsil. Mahar musamma ialah mahar yang
disebut dalam akad, kadar mahar biasanya dipersetujui oleh kedua-dua belah pihak.
Mahar musamma biasanya dalam bentuk tunai dan boleh ditangguhkan pembayarannya.
Mahar mitsil pula ialah kadar mahar yang mengikut mahar saudara-saudara
perempuan isteri yang telah berkahwin. Ianya juga merupakan mahar yang layak
atau sepadan dengan kedudukan isterinya.
WALIMAH URUS
Walimah dari segi bahasa ialah berkumpul. Dari segi istilah ialah
jamuan atau kenduri yang diadakan sempena majlis perkahwinan yang bertujuan
memberitahu berita perkahwinan dan sebagai tanda kesyukuran kepada allah. Walimah
diadakan juga bertujuan untuk mengelak daripada di fitnah. Dan hukum mengadakan
walimah adalah sunat. Dalam mengadakan walimah, kita dituntut supaya melakukan
walimah yang sederhana dan tidak membazir, selain itu jemputan terdiri daripada
pelbagai lapisan masyarakat dan layanan yang diberikan adalah sama rata dan
yang paling penting ialah niat kerana allah taala. Dalam walimah urus juga kita
dilarang supaya mengadakan jamuan secara besar-besaran dan membazir, jemputan
hanya untuk orang-orang yang khusus sahaja dan juga dilarang menghidangkan
makanan yang haram derta hiburan yang melalaikan.
9
NAFKAH
Nafkah dari segi bahasa ialah mengeluarkan sesuatu untuk kebaikan.
Dari segi istilah ialah memberi perbelanjaan kepada orang yang berada di bawah
tanggungannya seperti makan, minum, pakaian yang secukupnya dan tempat tinggal
yang selesa dan sesuai. Para ulamak bersependapat bahawa suami wajib memberi
nafkah kepada isteri kerana suami merupakan ketua dalam sesebuah keluarga, ia
juga sesuai dengan fizikal suami yang lebih kuat berbanding kaum wanita yang
lemah. Allah juga telah menetapkan bahawa bahagian harta pusaka yang lebih
kepada lelaki. Oleh itu, lelaki wajib memberi nafkah yang secukupnya kepada
isteri mereka. Seseorang isteri itu akan hilang hak untuk mendapatkan nafkah
disebabkan beberapa ciri iaitu kematian, seseorang isteri akan hilang kelayakan
mendapat nafkah jika salah seorang suami atau isteri meninggal dunia, maka
gugurlah hak nafkah. Nusyuz, isteri yang nusyuz akan gugur hak nafkah kecuali
beliau memohon maaf. Yang terakhir ialah murtad, dimana isterinya yang murtad
serta merta terputus haknya untuk mendapat nafkah daripda suaminya.
MUT’AH
Mut’ah dari segi bahasa ialah sesuatu yang mengembirakan. Dari
istilah pula, mut’ah bermaksud harta yang wajib dibayar oleh suami kepada
isterinya yang diceraikan atas kehendak suami dengan syarat-syarat tertentu.
kepentingan mut’ah ialah member ketenangan dan kedamaian hati kepada bekas
isteri, selain itu ia juga dapat mengurangkan tekanan perasaan bekas istri
akibat penceraian dan juga boleh mendorong suami merujuk kembali kepada isteri
jika bukan talak bain. Ia juga untuk menghargai jasa bekas isteri semasa
menjadi isteri dan mengelakkan daripada permusuhan denhgan bekas isteri. Kadar
mut’ah tidak dihadkan oleh syarak, ia mengikut kemampuan suami itu sendiri dan
mengikut kadar yang berpatutan dan munasabah.
PEMBUBARAN
PERKAHWINAN
Pernikahan di dalam islam selain untuk membina kehidupan rumah
tangga yang bahagia, ia juga merupakan tali yang kuat untuk mengikat
persaudraan antara kaum kerabat isteri dengan kaum kerabat suami. Tetapi, suatu
kenyataan yang akan di alami oleh umat manusia yang berumah tangga adalah
timbulnya persengketaan, kurang mempercayai satu sama lain sehingga membawa
kepada keruntuhan rumah tangga. Keriuhan –keriuhan dalam rumah tangga bukan
sahaja disebakan oleh kaum isteri malah ia juga timbul dari pihak lelaki.
Biasanya dikap lelaki yang akan mengakibatkan kebencian kepada isteri itu.
Dalam islam, bubarnya sesuatu pernikahan itu terjadi kerana beberapa faktor
iaitu talak, fasakh dan khuluk.
TALAK
Talak dari segi bahasa ialah melepaskan ikatan atau membebaskannya.
Dari segi istilah ialah melepaskan ikatan perkahwinan dengan lafaz talak atau
yang seumpamanya. Talak terbahagi kepada dua jenis iaitu talak bain dan talak
rajei. Talak bain terbahagi kepada dua iaitu bain kubro dan bain sughro. Bain
kubro adalah talak 3 dimana talak yang tidak boleh dirujuk dan tidak boleh
kembali lagi kepada isteri kecuali setelah isteri berkahwin dengan lelaki lain,
melakukan persetubuhan, bercerai dan tamat idah. Bain sughro ialah talak 1 dan
2 dimana suami tidak boleh rujuk dengan isterinya melainkan dengan akad dan
mahar yang baru. Talak rajei ialah talak 1 dan 2 dimana suami boleh rujuk
semula isteri yang ditalak tanpa akad yang baru dalam tempoh idah walaupun
isteri tidak rela. Hukum talak terbahagi kepada 5 iaitu Haram, Makruh, Wajib,
Sunat dan Harus. Haram apabila isteri dalm keadaan haid, nifas atau suci yang
sudah disetubuhi. Menceraikan isteri jika mungkin berlaku zina dan tidak
berkahwin lain. Makruh apabila bercerai dengan isteri tanpa sebab.
Wajib apabila yakin kekal bersama isteri akan membawa kepada
maksiat seperti tidak mampu member nafkah. Talak bertukar menjadi sunat apabila
isteri tidak menjaga percakapannya dan tidak menunaikan hak allah seperti solat
dan hak suami (nusyuz). Harus ditalak mengikut sebab yang dibenarkan syarak
seperti tiada persefahaman.
RUJUK
Rujuk beerti kembali, dari segi istilah beerti suami mengembalikan
isteri yang ditalak rajei kepadanya dalam masa idah tanpa akad baru. Syarat sah
rujuk ialah suami berakal dan baligh dimana suami tidak gila dan mampu berfikir
dengan waras. Dirujuk dalam tempoh idah isteri tersebut. Rujuk tanpa diikat
dengan waktu atau syarat-syarat tertentu. Kiafiat rujuk seperti suami
melafazkan rujuk kepada isteri sama ada lafaz sorih atau kinayah seperti “ saya
rujuk kamu atau aku ingin berbaik –baik semula”. Sunat mengadakan
sekurang-kurangnya dua orang saksi.
FASAKH
Fasakh bermaksud batal, dengan istilah membatalkan akad
perkahwinan melalui kuasa hakimdengan sebab-sebab tertentu atas permintaan
suami atau isteri. Fasakh dibolehkan kerana murtad salah seorang daripada
isteri ataupun suami. Selepas akad, ternyata isteri adalah muhram kepada suami
dan salah seorang suami atau isteri yang kafir memeluk islam dan seorang lagi
tetap kafir serta berlaku kecatatan atau keaiban. Kecacatan yang Menurut imam
syafie ialah gila, penyakit sopak, penyakit kusta dan penyakit yang menghalang
persetubuhan kepada lelaki atau perempuan. Selain itu, fasakh dibolehkan kerana
lian serta tidak sekufu atau tidak setaraf dalam beberapa aspek.
KHULUK
Khuluk bermaksud cabut atau tanggal. Dalam istilah, khuluk
bermaksud perpisahan melaui lafaz talak atau khuluk suami dan isteri memberi
bayaran tertentu kepada suami. Hukum khuluk ialah harus jika untuk menjaga
maslahat dan menolak mudarat, haram jika suami sengaja menzalimi isteri supaya
isteri minta khuluk. Rukun khuluk trbahagi kepada empat iaitu suami yang
berakal baligh, isteri-membayar ganti rugi, bayaran yang dipersetujui oleh
kedua-dua belah pihak dan sighoh contohnya “ saya talak kamu dengan bayaran rm1000”.
Kesan apabila khuluk ialah isteri tidak boleh dirujuk semula kecuali dengan
akad yang baru, khuluk juga mengurangkan bilangan talak suami dan isteri mesti
diberikan bayaran yang dipersetujui kepada suami. Dalam khuluk, isteri tidak
sah mendapat nafkah kecuali jika hamil dan isteri berhak mendapat tempat
tinggal dalam masa idah.
NUSYUZ
Nusyuz bermakna derhaka atau tidak taat. Dari segi istilah
bermaksud isteri yang enggan menunaikan tanggungjawab yang ditentukan oleh
Allah terhadap suaminya. Kebiasaanya nusyuz ini dikategorikan kepada para
isteri. Tanda-tanda isteri yang nusyuz ialah isteri itu tidak mentaati
isterinya dam melakukan perkara yang bersifat ingkar kepada suami. Contohnya
isteri keluar dari rumah tanpa sebab atau kebenaran, selain itu, isteri yang
bermusafir tanpa izin suami juga boleh dianggap sebagai nusyuz. Yang paling
beratnya, isteri enggan melakukan persetubuhan tanpa keuzuran jika dikehendaki
suaminya. Nusyuz akan member kesan yang mendalam kepada seorang isteri dimana
suami boleh menceraikannya jika bimbang membawa kepada maksiat sertaisteri yang
diceraikan tidak akan mendapat nafkah daripada suami dan menyebabkan rumah
tangga berpecah belah.
ZIHAR
Zihar bermaksud belakang, pada kata istilah, zihar membawa makna
suami menyamakan isterinya dengan perempuan yang haram dikahwininya
selama-lamanya seperti menyamakan isterinya dengan ibu dan saudara perempuan
suami. Contohnya “engkau bagiku seperti belakang ibuku atau mana-mana anggota
badan yang haram dilihat”. Jika suami telah mengucapkan zihar, maka isterinya
itu haram disetubuhi melainkan ia membayar kifarah mengikut kemampuannya
seperti seorang hamba yang selamat daripada cacat yang menjejaskan keupayaan
untuk bekerja, jika suami tidak mampu, hendaklah berpuasa dua bulan berturut-turut,
jika suami tidak mampu lagi, dia hendaklah member makan 60 orang islam secupak
seorang.
KONSEP KEHIDUPAN YANG DIHARAMKAN OLEH ISLAM
1. Konsep rahbaniyah
- Perkataan rahbaniyah
bermaksud kerahiban atau kependetaan atau kehidupan paderi. Didalam islam,
membujang tidak di anggap sebagai satu etika atau cara bagi mendekatkan diri
dengan allah seperti yang dilakukan oleh agama kristian dan sebagainya.
Perkahwinan juga ditolak oleh golongan paderi mahupun sami seperti golongan
yang terlalu sibuk mengejar kekayaan material dan memberi alas an kesibukan
kerja sebagai penghalang membina rumah tangga.
2. Konsep ibahiyah
- Bermaksud membolehkan
pergaulan tanpa batas seperti seks bebas. Konsep ini wujud kerana mereka ingin
menolak konsep institusi perkahwinan. Dalam islam, pergaulan tidak diharamkan,
malah diharuskan atau dituntut jika ada tujuan yang mulia seperti mencari ilmu
yang bermanfaat, amal ibadat dan perkara-perkara kebajikan. Namun, setelah
menjelajah pemikiran barat, pergaulan bebas menjadi punca kepada pelbagai
penyakit dalam masyarakat.
RUMUSAN
Dalam islam, perkahwinan merupakan sesuatu yang paling indah
sepanjang hayat manusia. Perkahwinan dapat mengembangkan masyarakat islam
dengan zuriat yang soleh. Selain itu, perkahwinan juga sebagai platform untuk
memenuhi fitrah manusia yang mempunyai nafsu antara lelaki dan perempuan dimana
perkahwinan juga boleh mejadi perantaraan untuk memperluaskan hubungan
kekeluargaan antara kedua-dua belah pihak. Ia juga dapat menghalang daripada melakukan
perkara yang dilarang oleh allah seperti melakukan perkara maksiat iaitu
berzina. Perkahwinan juga dapat mewujudkan ketenangan jiwa dimana dapat menjaga
akhlak islam serta maruah dan peradaban dengan seimbang dan mendapat zuriat
yang baik. Oleh itu, dalam perkahwinan kita harus mempunyai rasa tanggungjawab
dimana terdapat tanggungjawab sebagai seorang suami dan seorang isteri untuk
membina sebuah rumah tangga yang harmoni dan bahagia.
------------------------------------------------------
Ustaz Abd Aziz bin Harjin
Pensyarah Tamadun Islam
Universiti Teknologi MARA Perlis
02600 Arau
PERLIS
MALAYSIA
013-4006206
04-9882701
abdazizharjin@perlis.uitm.edu.my
http://abdazizharjin.blogspot.com